نماز مطلوب و مقبول از دیدگاه قرآن و سنت

عنوان پایان نامه: نماز مطلوب و مقبول از دیدگاه قرآن و سنت

پژوهشگر: سمیه آخوندی

استاد راهنما: سید حسینعلی محمدی متکازینی

سال دفاع: تابستان 1387

چکیـــــــده

این تحقیق شامل پنج بخش است، در بخش اوّل به تعریف نماز، نماز در ادیان و فلسفه و اسرار وجوب نماز پرداختیم. نماز یعنی پرستش، نیاز، سجود و بندگی که لفظ عربی آن صلوة است که ابتدا برای دعا به صورت مطلق به کار می رفت و سپس در دین اسلام برای عمل خاصّی که همان نماز است مورد استفاده قرار گرفت. این عبادت مختص اسلام نیست بلکه در همه ی ادیان وحیانی و حتّی برخی ادیان غیر وحیانی نیز وجود داشته، فقط کیفیّت و کمیّت آن ها با هم فرق می کند. وجوب نماز در همه ی ادیان به فطرت خداجویی و خدا پرستی انسان برمی گردد. به عبارتی شاید فلسفه ی وجوبی نماز نیز همین باشد که غریزه ی خدا پرستی انسان ارضاء شود.
نماز مناجاتی است بین بنده ی ضعیف و خدای قوی و بی شک سخن گفتن با این مخاطب قوی آداب به خصوصی دارد. بخش دوّم شامل همین آداب و ویژگی های نماز مطلوب است. این     ویژگی ها عبارتند از اخلاص که همان پاک بودن نیّت از انگیزه ی غیر الهی است، نشاط، طمأنینه، علم، حضور قلب، خشوع و خضوع، تفکّر، خوف و رجا، اقامه ی نماز به صورت جماعت، نماز اوّل وقت، زینت برای نماز، مسواک زدن و عطر و بوی خوش.
یعنی نماز مطلوب باید با خلوص نیّت و شور و شعف و همراه با آرامش کافی باشد. در عین حال از روی علم و معرفت و توجّه قلبی به ذات اقدس خداوند اقامه شود و بهتر است که در اوّل وقت و به صورت جماعت خوانده شود.
علاوه بر موارد ذکر شده شرایطی وجود دارد که رعایت شان باعث رشد معنوی انسان می شود. در بخش سوّم به این شرایط می پردازیم که عبارتند از شرط اعتقادی، شرط سیاسی، شرط اخلاقی، شرط اجتماعی و شرط خانوادگی. یعنی اگر انسان بدون ایمان و باور قلبی و بدون رهبری رهبر آسمانی نماز بخواند یا با وجود خواندن نماز خویشتن را از گناهان حفظ نکند، از اداء مالیات های اسلامی پرهیز کند و اخلاق انسانی نداشته باشد اعمالش مورد قبول خداوند واقع نمی شود.
البته مواردی نیز هست که عدم مراعاتشان باعث زیان و نقصان نماز می شود که در بخش چهارم از آن ها تحت عنوان موانع پذیرش نماز نام بردم.
موانع پذیرش نماز عبارتند از پر خوری، نداشتن تقوا، دوری کردن از خویشان، عاق والدین، حرام خواری، نگاه آلوده و ناپاک، آزردن همسر و ...
در پایان با توجّه به اهمّیتی که برای نماز ذکر شد قطعاً ترک آن نیز عواقبی را در بر خواهد داشت لذا در بخش پنجم به عواقب ترک نماز پرداختم که عبارتند از سختی دنیا، ضلالت و گمراهی، سخت ترین عذاب دوزخ شامل حال بی نماز می شود. مرگ ترک کننده ی نماز، چرا که پس از مرگش بدن او با مردار فرقی ندارد و لعن و نفرین الهی شامل حالش می شود.

برای دریافت کامل پایان نامه به کتابخانه مدرسه علمیه قدسیه بهشهر مراجعه شود.